عجایب قرآن
admin
اکتبر 22, 2015
دسته‌بندی نشده
1,972 مشاهده
1- همسر عمران وباردارى مريم:
إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما في بَطْني مُحَرَّراً فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّميعُ الْعَليمُ (35)عمران
فَلَمَّا وَضَعَتْها قالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُها أُنْثى وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما وَضَعَتْ وَ لَيْسَ الذَّكَرُ كَالْأُنْثى وَ إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ وَ إِنِّي أُعيذُها بِكَ وَ ذُرِّيَّتَها مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجيمِ (36)
زنى كه ورا شوى عمران بُدى به درگاه يزدان دعا گو شدى
كه پروردگارا بخوردم قسم كه طفلى كه دارم كنون در شكم
ز فرزندى خويش سازم رها كه خدمت نمايد تو را اى خدا
كنون پس تو اين عهد را مىپذير كه حقا سميعى عليمى بصير (35)
چو فرزند را زاد گفت اى خدا به من دخترى را بكردى عطا
خدا هست آگهتر از اين سخن چرا طفل دختر بزاييده زن
بگفتا كه بهر كمك بر حرم نباشند دختر پسر همچو هم
نهادم كنون نام مريم بر او تو اين نام را بهر او كن نكو
وى و جمله اطفال او را پناه بدادم به درگاه تو اى اله
سپردم به درگاه تو اى غفور زشيطان رانده شده از حضور (36)
===================
2- بينا شدن يعقوب با لباس يوسف
اذْهَبُوا بِقَميصي هذا فَأَلْقُوهُ عَلى وَجْهِ أَبي يَأْتِ بَصيراً وَ أْتُوني بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعينَ (93)يوسف
پس از آن چنين داد بسط سخن بگيريد اين پيرهن را ز من
سپاريد او را به جان پدر بر او افكنيدش به چشمان و سر
كه تا ديدگانش كه گرديده كور شود روشن و بازگردد به نور
پدر را ز كنعان به مصر آوريد خبرها ز عشقم بر او مىبريد
به همراه خويشان و فرزند و زن بياريد او را به درگاه من (93)
============================
3- باردارى مريم به عيسى
إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسيحُ عيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجيهاً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبينَ (45)عمرا ن
ملائك بگفتند با او سخن بگفتند آنها بر آن نيك زن
ترا مژده دادست ايزد صريح به عيسىبن مريم به عيسى مسيح
به دنيا و عقباست با آبرو زخاصان پروردگارست او (45)
==================================
4- مخلوط نشدن اب شيرين با اب شور
وَ هُوَ الَّذي مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ هذا عَذْبٌ فُراتٌ وَ هذا مِلْحٌ أُجاجٌ وَ جَعَلَ بَيْنَهُما بَرْزَخاً وَ حِجْراً مَحْجُوراً (53)فرقان
دو دريا درآميخت رب غفور يكى آب شيرين يكى تلخ و شور
يكى واسطه داد آنگه قرار جدايند از همدگر پايدار (53)
وسورهاى رحمن 19و20 ونمل 61
=======================
5- نرم شدن اهن براى داود
وَ لَقَدْ آتَيْنا داوُدَ مِنَّا فَضْلاً يا جِبالُ أَوِّبي مَعَهُ وَ الطَّيْرَ وَ أَلَنَّا لَهُ الْحَديدَ (10)سبا
خداوند از فضل و از لطف خويش به داوود بهره بيفزود بيش
بگفتيم اى كوهها و طيور بخوانيد همراه او بانگ شور
كه آن آهن سخت را كردگار به دستان او كرد نرم و مهار (10)
====================
6پرورش موسى توسط فرعون
إِذْ أَوْحَيْنا إِلى أُمِّكَ ما يُوحى (38)طه
أَنِ اقْذِفيهِ فِي التَّابُوتِ فَاقْذِفيهِ فِي الْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ الْيَمُّ بِالسَّاحِلِ يَأْخُذْهُ عَدُوٌّ لي وَ عَدُوٌّ لَهُ وَ أَلْقَيْتُ عَلَيْكَ مَحَبَّةً مِنِّي وَ لِتُصْنَعَ عَلى عَيْني (39)
كه طفل خودت را به درجى گذار به دريا درافكن به موجش سپار
ورا موج دريا به ساحل رساند كه آن طفل را از بلايى رهاند
همانكس كه بُد با من و تو عدو شگفتا، ز دريا گرفتش هم او
فكندم ترا مهرى از خويشتن كه تا رشد يابى به فرمان من
گرفتيمت آنگاه تحت نظر كه تربيت و رشد يابى دگر (39)
==========================
7شير دايه نخوردن موسى وبازگشت موسى به شيرمادر
إِذْ تَمْشي أُخْتُكَ فَتَقُولُ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلى مَنْ يَكْفُلُهُ فَرَجَعْناكَ إِلى أُمِّكَ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُها وَ لا تَحْزَنَ وَ قَتَلْتَ نَفْساً فَنَجَّيْناكَ مِنَ الْغَمِّ وَ فَتَنَّاكَ فُتُوناً فَلَبِثْتَ سِنينَ في أَهْلِ مَدْيَنَ ثُمَّ جِئْتَ عَلى قَدَرٍ يا مُوسى (40)طه
ترا خواهرت كرد بس جستجو بديدت به دربار فرعون، او
بگفتا بخواهيد گويم چه كس تواند بر اين طفل باشد عسس
دهد شير و باشد مراقب از او كند تربيت طفل را بس نكو
تو بر مادرت بازگشتى چنين بگرديده با مهر مادر قرين
چو طفلش بديدى زن خوش خصال بشد چشم او روشن از آن جمال
چو كشتى تو يك شخص را در حيات خدا از غم آن بدادت نجات
نمودم ترا بارها امتحان ترا سالها بود مدين مكان
سرانجام دادم تو را رهبرى تو را برگزيدم به پيغمبرى (40)
سوره قصص 37تا40
=========================
8فرزنددارشدن ابراهيم اسماعيل
وَ امْرَأَتُهُ قائِمَةٌ فَضَحِكَتْ فَبَشَّرْناها بِإِسْحاقَ وَ مِنْ وَراءِ إِسْحاقَ يَعْقُوبَ (71)هود
قالَتْ يا وَيْلَتى أَ أَلِدُ وَ أَنَا عَجُوزٌ وَ هذا بَعْلي شَيْخاً إِنَّ هذا لَشَيْءٌ عَجيبٌ (72)
قالُوا أَ تَعْجَبينَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ رَحْمَتُ اللَّهِ وَ بَرَكاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَميدٌ مَجيدٌ (73)
زنش ساره آنجا همى بُد به پاى بخنديد و خوشحال گشت و رضاى
بشارت بداديم او را نكو به اسحاق و يعقوب فرزند او (71)
ترجمه قرآن(مجد)، متن، ص: 230
چو بشنيد آن مژده را در سخن بگفتا كه فرتوتم و پيرزن
مرا شوى پيرست و مويش سفيد چگونه ز ما طفل آيد پديد
ندارم در اين كار هرگز شكيب كه اين كار بسيار باشد عجيب (72)
بگفتند از كار الله چون شگفتى نمايى تو اى زن كنون
شده شامل اهلبيت شما بسى رحمت و بركت از كبريا
ستوده صفات است پروردگار همانا مجيدست آن كردگار (73)
وسوره هاى ابراهيم 35و39 وحجر51و52و53
=========================
9باردارى همسر زكريا به يحيى
هُنالِكَ دَعا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قالَ رَبِّ هَبْ لي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَميعُ الدُّعاءِ (38)عمران
فَنادَتْهُ الْمَلائِكَةُ وَ هُوَ قائِمٌ يُصَلِّي فِي الْمِحْرابِ أَنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْيى مُصَدِّقاً بِكَلِمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ سَيِّداً وَ حَصُوراً وَ نَبِيًّا مِنَ الصَّالِحينَ (39)
قالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لي غُلامٌ وَ قَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ وَ امْرَأَتي عاقِرٌ قالَ كَذلِكَ اللَّهُ يَفْعَلُ ما يَشاءُ (40)
قالَ رَبِّ اجْعَلْ لي آيَةً قالَ آيَتُكَ أَلاَّ تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلاثَةَ أَيَّامٍ إِلاَّ رَمْزاً وَ اذْكُرْ رَبَّكَ كَثيراً وَ سَبِّحْ بِالْعَشِيِّ وَ الْإِبْكارِ (41)
زَكَرْيا كرامات مريم چو ديد كه در چشمش آمد عجيب و بعيد
همى دست برداشت سوى دعا بزارى همى خواستى از خدا
ز رحمت خدايا در اين سرنوشت به من بخش اطفال نيكوسرشت
همانا تو هستى سميعالدعا دعاى مرا پس اجابت نما (38)
زكريا چو بودى به حال نماز به محراب مشغول راز و نياز
ملائك بدادند بر وى ندا ترا مژده دادست يكتا خدا
به فرزند نيكوى والامقام كه او را بخوانند يحيى به نام
كه تصديق سازد روان و صريح رسول خدا هست عيسى مسيح
خودش نيز پيغمبر و پيشواست كه از مردم صالح و پارساست (39)
پدر گفت آيا در اين سن و سال مرا طفل آيد؟ بود اين محال
كه من پيرم و همسرم هم عجوز چگونه ز ما طفل آيد هنوز
بگفتند آنها كه كار خدا چنين است و در آن نباشد خطا
هر آنگه كند امر پروردگار تحقق پذيرد همان فعل و كار (40)
بگفتا به شكرانه اين نعم خدايا مرا آيتى بخش هم
بگفتا سه روزى نگوئى سخن به جز رمز با مردمان وطن
هميشه تو مىباش بر ياد رب بكن حمد ايزد همه صبح و شب (41)
سوره مريم 54-
==================
10تعليم تعبير خواب به يوسف
وَ كَذلِكَ يَجْتَبيكَ رَبُّكَ وَ يُعَلِّمُكَ مِنْ تَأْويلِ الْأَحاديثِ وَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَ عَلى آلِ يَعْقُوبَ كَما أَتَمَّها عَلى أَبَوَيْكَ مِنْ قَبْلُ إِبْراهيمَ وَ إِسْحاقَ إِنَّ رَبَّكَ عَليمٌ حَكيمٌ (6)يوسف
ترا هست تعبير خواب اينچنين كه ايزد گزيند تو را در زمين
بياموزدت علم تفسير خواب توانى نمايى تو تعبير خواب
به تو نعمت و لطف سازد فزون فزونتر كند رحمتش از كنون
كه بر آل يعقوب و تو، زين مرام كند نعمت خويشتن را تمام
همانگونه كاو بر نياكانت داد به مرد حنيف و به اسحاق راد
كه پروردگار تو باشد عليم بود در همه كارهايش حكيم (6)
=============================
11ساخت پرنده ازگل وبادكردن وپرواز به اذن خدا توسط عيسى
إِذْ قالَ اللَّهُ يا عيسَى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتي عَلَيْكَ وَ عَلى والِدَتِكَ إِذْ أَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلاً وَ إِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجيلَ وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْني فَتَنْفُخُ فيها فَتَكُونُ طَيْراً بِإِذْني وَ تُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ بِإِذْني وَ إِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتى بِإِذْني وَ إِذْ كَفَفْتُ بَني إِسْرائيلَ عَنْكَ إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَقالَ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ إِنْ هذا إِلاَّ سِحْرٌ مُبينٌ (110)مائده
كنون اى پيمبر ز عيسى مسيح بكن نقل بر امت خود فصيح
كه يزدان به عيسى بگفت اين سخن به ياد آر پيوسته الطاف من
چه نعمات بنشست اندر برت عطا شد به تو نيز بر مادرت
به تاييد روحالقدس قدرتت بداديم و افزون شدى رتبتت
تو در مهد بودى كز اعجاز من زبان را گشودى و راندى سخن
چو گشتى ميانسال در روزگار بتو وحى آمد ز پروردگار
پس آنگه كتابى فرستادمت ز حكمت چه درها كه بگشادمت
قبائى ز دانش ترا دوختيم كه تورات و انجيلت آموختيم
زمانى كه با شوق و رغبت ز دل همى ساختى مرغى از آب و گل
چو در آن دميدى به دستور من بشد زنده مرغى ورا جان و تن
كسى را كه مادر بزائيد كور بدادى به چشمان آن شخص نور
كسى كاو به پيسى بُدى مبتلا به حكم منش نيز دادى شفا
به فرمان من مردگان را ز خاك همى زنده كردى ز بعد از هلاك
رهاندم ترا از بنىاسرئيل ز ظلمى كه كردند سويت گسيل
زمانى كه با معجزاتى تمام براى هدايت نمودى قيام
بگفتند آن كافران لعين كه اين معجزاتست سحرى مبين (110)
====================
12اوردن تخت بلقيس
قالَ الَّذي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتابِ أَنَا آتيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِنْدَهُ قالَ هذا مِنْ فَضْلِ رَبِّي لِيَبْلُوَني أَ أَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ وَ مَنْ شَكَرَ فَإِنَّما يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّي غَنِيٌّ كَريمٌ (40)نمل
ولى آنكه دانست علم كتاب همى بود آگاه دادش جواب
[بُدى نام او آصف برخيا كه آگه بُد از مصحف انبيا]
كه زآن پيش كه چشم بر هم زنى بيارم به اينجاى تخت زنى
همان لحظه آن تخت حاضر نمود كه زآن پيش گفتار آن رفته بود
چو حاضر شدى آن سرير از نهفت سليمان به درباريانش بگفت
كه اينگونه قدرت كه دارم به دست همانا ز فضل خداى منست
كه خواهد مرا سازد او امتحان كه كفران كنم يا كنم شكر آن
هر آنكس كه او شكر نعمت گذاشت نكو دانهاى بهر عقبى بكاشت
ولى هركه شد ناسپاس و كفور خودش گشته از نعمت حق بدور
كه يزدان بود زآدمى بىنياز ترا مىسزد ليك اين سوز و ساز (40)
=====================
13شكافته شدن اب دريا براى موسى
وَ إِذْ فَرَقْنا بِكُمُ الْبَحْرَ فَأَنْجَيْناكُمْ وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ (50)بقره
چو درياى مواج بشكافتم نجات شما را رهى يافتم
بديديد فرعونيان را به چشم چسان غرق كردم به درياى خشم (50)
وَ لَقَدْ أَوْحَيْنا إِلى مُوسى أَنْ أَسْرِ بِعِبادي فَاضْرِبْ لَهُمْ طَريقاً فِي الْبَحْرِ يَبَساً لا تَخافُ دَرَكاً وَ لا تَخْشى (77)طه
بگفتيم از شهر هنگام شب برون بر، همه مومنان به رب
ز مابين دريا يكى خشك راه پديد آر، قومت نگردد تباه
نه هرگز ز فرعون بيمى بدار نه از غرقه گشتن تو انديشه دار (77)
وسوره شعرا 62
=============================
14فوران اب از تنور
حَتَّى إِذا جاءَ أَمْرُنا وَ فارَ التَّنُّورُ قُلْنَا احْمِلْ فيها مِنْ كُلٍّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ وَ أَهْلَكَ إِلاَّ مَنْ سَبَقَ عَلَيْهِ الْقَوْلُ وَ مَنْ آمَنَ وَ ما آمَنَ مَعَهُ إِلاَّ قَليلٌ (40) هود
رسيد آن زمانى كه خود قهر ما بر آن قوم كافر بيامد فرا
بسى آب جوشيد تَنّور وار چو دستور آمد ز پروردگار
پس آنگاه بر نوح، يزدان بگفت كه بردار با خود ز هرگونه جفت
همه اهل بيتت نشان در درون جز آنكس كه او هست بى دين و دون
هلاكش شده ثبت اندر ازل تحقق بيابد كنون اين عمل
پس اى نوح امروز در اين مكان همه مومنان را به كشتى نشان
نبودند غير از گروهى قليل كه بودند مؤمن به رب جليل (40)
فَأَوْحَيْنا إِلَيْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنا وَ وَحْيِنا فَإِذا جاءَ أَمْرُنا وَ فارَ التَّنُّورُ فَاسْلُكْ فيها مِنْ كُلٍّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ وَ أَهْلَكَ إِلاَّ مَنْ سَبَقَ عَلَيْهِ الْقَوْلُ مِنْهُمْ وَ لا تُخاطِبْني فِي الَّذينَ ظَلَمُوا إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ (27)مومنون
بر او وحى آمد به دستور ما كنون ساز كشتى به نزد خدا
پس آنگاه فرمان يزدان رسيد تنورهكشان آب هر سو دويد
به نوح نبى ايزد اين نكته گفت كه بردار با خود ز هرگونه جفت
نشان اهلبيتت به كشتى ز خاك جز آنكس كه ثبت است بر وى هلاك
مگو از ستمپيشگانى سخن كه غرقه بگردند بر امر من (27)
=========================
15سرد شدن اتش
قُلْنا يا نارُ كُوني بَرْداً وَ سَلاماً عَلى إِبْراهيمَ (69)انبيا
وَ أَرادُوا بِهِ كَيْداً فَجَعَلْناهُمُ الْأَخْسَرينَ (70)
سپس آتشى را برافروختند همه ديدگان را بر آن دوختند
به آتش بفرمود رب جليل كه سرد و سلامت بشو بر خليل (69)
=========================
16كپى رايت افرينش عيسى از ادم بعلاوه مامان منهاي بابا
إِنَّ مَثَلَ عيسى عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ (59)
به دستور پروردگار جلال بود خلقت عيسى اندر مثال
چو آدم كه او را ز خاك آفريد كه چون گفت شو، ناگهان شد پديد (59)
======================
17ابابيل وشگفتى افرينى
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ
أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحابِ الْفيلِ (1)
أَ لَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ في تَضْليلٍ (2)
وَ أَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْراً أَبابيلَ (3)
تَرْميهِمْ بِحِجارَةٍ مِنْ سِجِّيلٍ (4)
فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ (5)
سرآغاز گفتار نام خداست كه رحمتگر و مهربان خلق راست
نديدى تو آيا كه رب جليل چه آورد بر روز اصحاب فيل (1)
نه تدبير ايشان بدادى بر آب كه كعبه ز كينه نگردد خراب؟ (2)
ابابيل مرغان فرستادشان (3) بدان سنگ سجيل آزردشان (4)
بدنهايشان خرد آنسان نمود كه حيوان علف زير دندان نمود (5)
==================================
18زنده شدن پرنده هاى كوبيده شده ابراهيم
وَ إِذْ قالَ إِبْراهيمُ رَبِّ أَرِني كَيْفَ تُحْيِ الْمَوْتى قالَ أَ وَ لَمْ تُؤْمِنْ قالَ بَلى وَ لكِنْ لِيَطْمَئِنَّ قَلْبي قالَ فَخُذْ أَرْبَعَةً مِنَ الطَّيْرِ فَصُرْهُنَّ إِلَيْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلى كُلِّ جَبَلٍ مِنْهُنَّ جُزْءاً ثُمَّ ادْعُهُنَّ يَأْتينَكَ سَعْياً وَ اعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَزيزٌ حَكيمٌ (260)بقره
به ياد آر آنگه كه گفتى خليل كه اى كردگار بزرگ و جليل
به من كن نمايان تو اسرار و راز كه چون مردگان را كنى زنده باز
خدا گفت باور ندارى مگر؟ بگفتا يقين دارم اى دادگر
ولى مطمئنتر كنم بيشتر به قلبم ببخشاى نورى دگر
خداوند گفتا كه مرغى چهار به هم اندر آميز و نزدت بدار
تو هر قسمتى را به كوهى جدا گذار و بر آنها همى زن ندا
كه سوى تو آيند وانگه بدان عزيز و حكيم است رب جهان (260)
======================
19اوردن تابوت سكينه توسط طالوت
وَ قالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ آيَةَ مُلْكِهِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ التَّابُوتُ فيهِ سَكينَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ بَقِيَّةٌ مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسى وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِكَةُ إِنَّ في ذلِكَ لَآيَةً لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ (248)بقره
پس آنگه به قوم بنىاسرئيل چنين راند صحبت نبىّ جليل
نشانى چنين از خداى جهان به شاهى طالوت باشد نشان
كه تابوتى آرد ز يكتا خدا كه آرامشى هست از بهر ما
بسى لوحهايى كه بى كم و كاست خود از آل موسى و هارون بجاست
ملائك كشانند آن را بدوش «چو آرند، باشيد جمله بهوش»
در آن آيههائيست فاش و مبين اگر آنكه باشيد مومن به دين (248)
==========================================
20سخن گفتن عيسى در گهواره
وَ يُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلاً وَ مِنَ الصَّالِحينَ (46)عمران
به گهواره با خلق گويد سخن «همانسان كه اندر سنين كهن»
كه او هست از صالحان جهان ز شايستهكاران و فرزانگان (46)
يا أُخْتَ هارُونَ ما كانَ أَبُوكِ امْرَأَ سَوْءٍ وَ ما كانَتْ أُمُّكِ بَغِيًّا (28)مريم
فَأَشارَتْ إِلَيْهِ قالُوا كَيْفَ نُكَلِّمُ مَنْ كانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا (29)
قالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتانِيَ الْكِتابَ وَ جَعَلَني نَبِيًّا (30)
وَ جَعَلَني مُبارَكاً أَيْنَ ما كُنْتُ وَ أَوْصاني بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ ما دُمْتُ حَيًّا (31)
وَ بَرًّا بِوالِدَتي وَ لَمْ يَجْعَلْني جَبَّاراً شَقِيًّا (32)مريم
وَ السَّلامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَ يَوْمَ أَمُوتُ وَ يَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا (33)
تو اى آنكه هارون برادر تراست نديدند مردم ز تو غير راست
پدر مادرت هر دو تن راستكار تو بى مرد چون گشتهاى باردار؟ (28)
چو مريم به طفلش اشارت نمود كه از او بپرسيد جريان چه بود
بگفتند با طفل در مهد چون توان گفتگو كرد، بنگر فسون (29)
پس آنگاه بگشود كودك زبان كه هستم من عبد خداى جهان
كتابى مرا داد يكتا خدا مقام نبوت نمودم عطا (30)
به هر جا كه يابم در آنجا حضور شوم مايه رحمت و لطف و نور
كه مادام در طول عمر و حيات سفارش شدم بر نماز و زكات (31)
به نيكى به مادر وصيت نمود نگرداند ظالم مرا در وجود (32)
ز حق باد بر من سلام و درود به روزى كه خود آمدم در وجود
به روزى كه طى شد زمان حضور به روزى كه بيدار گردم ز گور (33)
================================
21بار دادن خرما وريختن خرما با تكان درخت توسط زن باردار
وَ هُزِّي إِلَيْكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُساقِطْ عَلَيْكِ رُطَباً جَنِيًّا (25)مريم
ز زير درختش بيامد ندا كه غمگين نباشى تو اى عبد ما
كنون ده تكان شاخههاى درخت كه بهرت رطب ريزد اى نيكبخت (25)
================
22جوشش اب اززيرپاى عيسى
فَناداها مِنْ تَحْتِها أَلاَّ تَحْزَني قَدْ جَعَلَ رَبُّكِ تَحْتَكِ سَرِيًّا (24)مريم
كه رب تو از زير پاى تو حال روان مىكند چشمه آبى زلال (24)
===========================
23جوشش اب شفا بخش براىايوب از زيرپايش
ارْكُضْ بِرِجْلِكَ هذا مُغْتَسَلٌ بارِدٌ وَ شَرابٌ (42)ص
بگفتيم پايت بزن بر زمين يكى چشمه آب حاضر ببين
بكن شستشو اندرين آب سرد بياشام زآن آب اى نيكمرد (42)
============
24جوششچشمه اب ازسنگ براى موسى وقومش باعسايش
وَ إِذِ اسْتَسْقى مُوسى لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصاكَ الْحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَيْناً قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُناسٍ مَشْرَبَهُمْ كُلُوا وَ اشْرَبُوا مِنْ رِزْقِ اللَّهِ وَ لا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدينَ (60)بقره
زمانى كه موسى طلب كرد آب كه تا قوم خود را كند مستجاب
بگفتيم بر او بدينسان سخن عصاى خودت را تو بر سنگ زن
بشد چشمه ناگه دوزده پديد به هر سبط آبشخورى ميرسيد
بگفتيم زين رزق پاك و حلال كه بخشيدتان قادر ذوالجلال
خوريد و بنوشيد در اين بلاد وليكن نرانيد هرگز فساد (60)
وَقَطَّعْنَاهُمُ اثْنَتَی عَشْرَةَ أَسْبَاطًا أُمَمًا وَأَوْحَینَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَینًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ وَظَلَّلْنَا عَلَیهِمُ الْغَمَامَ وَأَنْزَلْنَا عَلَیهِمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى كُلُوا مِنْ طَیبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ یظْلِمُونَ«160» اعراف
بشد قوم موسى به فرمان رب بر اسباط بس مختلف منشعب
شدندى دَوَزْدَهْ گروه و طريق كه هر سبط باشد خودش يك فريق
چو اندر بيابان و در آفتاب ز موسى طلب كرده بودند آب
به موسى يكى وحى آمد ز ما كه بر سنگ ميزن كنون آن عصا
به تعداد آن سبطها ناگهان بشد چشمههاى زلالى روان
چو آن آب جارى بيامد پديد به هر سبط آبشخورى ميرسيد
بر آنها ز ابرى كه پرداختيم يكى سايبان نكو ساختيم
بسى مرغ و گز انگبين از سپهر بر آنها فرستاد يزدان ز مهر
به آنها بگفتيم اين رزق پاك كه داديم بهر شما روى خاك
تناول نماييد و سودى بريد مبادا كه بر ظلم دست آوريد
ولى باز راندند ايشان ستم نه بر ما كه بر خويش كردند هم (160)
===========
25سايباني برسربني اسراييل نه باابر بلكه با كوه بالاي سرشان
سايباني كوه چنان بود كه بني اسراييل گمان كردند بر آنان فرود مىآمد
الأعراف : 171 وَ إِذْ نَتَقْنَا الْجَبَلَ فَوْقَهُمْ كَأَنَّهُ ظُلَّةٌ وَ ظَنُّوا أَنَّهُ واقِعٌ بِهِمْ خُذُوا ما آتَيْناكُمْ بِقُوَّةٍ وَ اذْكُرُوا ما فيهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
سزد تا به ياد آوريد اى يهود از آنچه بر اجدادتان رفته بود
كه چون ابر، فوق سر آن گروه برانگيختيم آن زمان طور كوه
فراز سر آنكسان شد ستون كه پنداشتندى بيفتد كنون
بداديم دستور، تورات را بخوانيد و گيريد يكسر فرا
دمادم نماييد يادآورى كه گرديد پرهيزكار و برى (171)
==============
26عمرزيادحضرت نوح وقومش
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِیهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِینَ عَامًا فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَهُمْ ظَالِمُونَ«14» عنكبوت ايه 14
بُدى نوح هم پيكى از ذوالجلال ز نهصد فزون بود پنجاه سال
بفرمود دعوت به آيين راست به راه سعادت كه راه خداست
ستمپيشه بودند آن قوم خوار شدندى به طوفان ايزد دچار (14)
===========================
27چوب دستي كه ماربوا شد
وَ ما تِلْكَ بِيَمينِكَ يا مُوسى (17)
قالَ هِيَ عَصايَ أَتَوَكَّؤُا عَلَيْها وَ أَهُشُّ بِها عَلى غَنَمي وَ لِيَ فيها مَآرِبُ أُخْرى (18)
قالَ أَلْقِها يا مُوسى (19)
فَأَلْقاها فَإِذا هِيَ حَيَّةٌ تَسْعى (20)
قالَ خُذْها وَ لا تَخَفْ سَنُعيدُها سيرَتَهَا الْأُولى (21)
كنون باز مىگو چه دارى بهدست بگو تا چه چيزى بهدست تو هست (17)
زبان برگشود و بگفتا سخن عصائيست اينك به دستان من
كه تكيه بر آن ميزنم گاهگاه برانم بدان گوسفندان به راه
دگر كارها هم از اين چوبدست توانم نمايم كه مقدور هست (18)
به موسى ندايى رسيد از خدا كه اكنون بيفكن ز دستت عصا (19)
چو افكند روى زمين آن عصا به ناگاه ديدى كه شد اژدها
كه آن اژدها هر طرف مىشتافت ز هر سو كه مىبود صورت بتافت (20)
بگفتا عصايت همى گير چُست نترسى كه گردد چو بار نخست (21)
==========
28خروج دست ازجيب و نورافكن شدن ان
وَ اضْمُمْ يَدَكَ إِلى جَناحِكَ تَخْرُجْ بَيْضاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ آيَةً أُخْرى (22)
دگر باره آمد خطابى بر او بِبَر دست خود در گريبان فرو
كه دستى درخشان بيايد برون كه اين معجزه بر تو آمد كنون (22)
=============
29طوفان وآفت گياهي وقورباغه وخون نشانه فرستاديم ولي حاليشون نشد
واعراف ايه 133
فَأَرْسَلْنَا عَلَیهِمُ الطُّوفَانَ وَالْجَرَادَ وَالْقُمَّلَ وَالضَّفَادِعَ وَالدَّمَ آیاتٍ مُفَصَّلَاتٍ فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا مُجْرِمِینَ«133»
پس آنگاه بر كيفر كارشان عذابى فرستاد آن بى نشان
بياورد طوفان، وزغ بود و خون ملخ با شپش نيز بودش درون
نشانهاى قهر و غضب آشكار بر آنها فرستاد پروردگار
ولى باز هم آن گروه از عناد نمودند گردنكشى در بلاد
كه بسيار بودند ناراستكار به دام گنهكارى خود دچار (133)
===============
30زندگي در شكم ماهي ونجات بخاطر تسبيح خدا
وَ إِنَّ يُونُسَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ(139)
إِذْ أَبَقَ إِلىَ الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ(140)
فَسَاهَمَ فَكاَنَ مِنَ الْمُدْحَضِينَ(141)
فَالْتَقَمَهُ الحُْوتُ وَ هُوَ مُلِيمٌ(142)
فَلَوْ لَا أَنَّهُ كاَنَ مِنَ الْمُسَبِّحِينَ(143)
لَلَبِثَ فىِ بَطْنِهِ إِلىَ يَوْمِ يُبْعَثُونَ(144)
* فَنَبَذْنَاهُ بِالْعَرَاءِ وَ هُوَ سَقِيمٌ(145)
وَ أَنبَتْنَا عَلَيْهِ شَجَرَةً مِّن يَقْطِينٍ(146)
نبى بود يونس ز پروردگار فرستاده او را خداوندگارا 3915
چو بر قوم خود داد قول عذاب به كشتى نشستى به درياى آب (139)
كشيدند خود قرعهاى آن زمان كه شخص خطاكار گردد عيان
به يونس درافتاد آن قرعه هم بكردند غرقش در امواج يم (140)
چو ماهى دريا ببردش فرو ملامت بكردند مردم بر او (141)
بپرداخت يونس به تسبيح رب وگر خود نميكرد حق را طلب (142)
همه عمر در بطن ماهى يم به اندوه ميزيست با رنج و غم (143)
به خشكى فكنديم او را سپس غمين بود و بيمار و بى يار و كس (144)
در آن خشكصحرا فقط بهر او بروياند ايزد درخت كدوا 3922
سوى ملتى بيش از صدهزار روانش بفرمود پروردگارا 3923
چو آن قوم گشتند مومن به او گشاديم درهاى نعمت نكو
كه تا روز معلوم از آن نعم بسى استفاده نمايند هم (145)
==================
31خواب سيصد ونه سال شمسي عده اي از خوبان
وَ لَبِثُوا في كَهْفِهِمْ ثَلاثَ مِائَةٍ سِنينَ وَ ازْدَادُوا تِسْعاً (25)كهف
در آن غار پنهان بدان وصف حال بماندند خود سيصد و نُه به سال (25)
=============
32خواب صدساله عزيروخرش
البقرة : 259 أَوْ كَالَّذي مَرَّ عَلى قَرْيَةٍ وَ هِيَ خاوِيَةٌ عَلى عُرُوشِها قالَ أَنَّى يُحْيي هذِهِ اللَّهُ بَعْدَ مَوْتِها فَأَماتَهُ اللَّهُ مِائَةَ عامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ قالَ كَمْ لَبِثْتَ قالَ لَبِثْتُ يَوْماً أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ قالَ بَلْ لَبِثْتَ مِائَةَ عامٍ فَانْظُرْ إِلى طَعامِكَ وَ شَرابِكَ لَمْ يَتَسَنَّهْ وَ انْظُرْ إِلى حِمارِكَ وَ لِنَجْعَلَكَ آيَةً لِلنَّاسِ وَ انْظُرْ إِلَى الْعِظامِ كَيْفَ نُنْشِزُها ثُمَّ نَكْسُوها لَحْماً فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ قالَ أَعْلَمُ أَنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ
همانند آنكس كه اندر سفر به شهرى خرابش فتادى گذر
بگفتا چو آن جاى ويران بديد «نسيم سخن از شگفتى وزيد»
كه بار دگر چون برآرد ز خاك؟ چنين مردگان را ز بعد هلاك
بميراند صد سال او را خدا دگر باره جان كرد بر او عطا
به او گفت ايزد چه وقت و زمان بكردى توقف تو در اين مكان
بگفتا كه يك روز خوابم ربود و يا جزئى از روز هوشم نبود
خدا گفت صد سال بودى به خواب كنون كن نظر بر طعام و شراب
كه ناكرده تغيير همچون نخست الاغ خودت نيز بنگر درست
كه بر تو عيان گردد احوال و حال ببينى يد قدرت ذوالجلال
ترا حجت خلق دادم قرار شوى آيت قدرت كردگار
بر آن استخوانها نگر تا چسان بپيوندد و گوشت رويد بر آن
چو واضح بر او گشت انجام كار بگفتا بدانم كنون، كردگار
تواناست بر هرچه دارد وجود بههرچه كه باشد بههرچه كه بود (259)
==========
33شفاي كورمادرزاد وبرص وزنده كردن مرده
إِذْ قَالَ اللَّهُ يَاعِيسىَ ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتىِ عَلَيْكَ وَ عَلىَ وَالِدَتِكَ إِذْ أَيَّدتُّكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكلَِّمُ النَّاسَ فىِ الْمَهْدِ وَ كَهْلًا وَ إِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتَابَ وَ الحِْكْمَةَ وَ التَّوْرَئةَ وَ الْانجِيلَ وَ إِذْ تخَْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيَْةِ الطَّيرِْ بِإِذْنىِ فَتَنفُخُ فِيهَا فَتَكُونُ طَيرَْا بِإِذْنىِ وَ تُبرِْئُ الْأَكْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ بِإِذْنىِ وَ إِذْ تخُْرِجُ الْمَوْتىَ بِإِذْنىِ وَ إِذْ كَفَفْتُ بَنىِ إِسْرَ ءِيلَ عَنكَ إِذْ جِئْتَهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنهُْمْ إِنْ هَاذَا إِلَّا سِحْرٌ مُّبِينٌ(110)مائده
كنون اى پيمبر ز عيسى مسيح بكن نقل بر امت خود فصيح
كه يزدان به عيسى بگفت اين سخن به ياد آر پيوسته الطاف من
چه نعمات بنشست اندر برت عطا شد به تو نيز بر مادرت
به تاييد روحالقدس قدرتت بداديم و افزون شدى رتبتت
تو در مهد بودى كز اعجاز من زبان را گشودى و راندى سخن
چو گشتى ميانسال در روزگار بتو وحى آمد ز پروردگار
پس آنگه كتابى فرستادمت ز حكمت چه درها كه بگشادمت
قبائى ز دانش ترا دوختيم كه تورات و انجيلت آموختيم
زمانى كه با شوق و رغبت ز دل همى ساختى مرغى از آب و گل
چو در آن دميدى به دستور من بشد زنده مرغى ورا جان و تن
كسى را كه مادر بزائيد كور بدادى به چشمان آن شخص نور
كسى كاو به پيسى بُدى مبتلا به حكم منش نيز دادى شفا
به فرمان من مردگان را ز خاك همى زنده كردى ز بعد از هلاك
رهاندم ترا از بنىاسرئيل ز ظلمى كه كردند سويت گسيل
زمانى كه با معجزاتى تمام براى هدايت نمودى قيام
بگفتند آن كافران لعين كه اين معجزاتست سحرى مبين (110)
=============
34آموزش سه مرحله اي يك اولوالعزم
براي عبرت ما(موسي وخضر)
(نون بري- كشتن – مرمت ساختمان)
فَوَجَدَا عَبْدًا مِّنْ عِبَادِنَا ءَاتَيْنَاهُ رَحْمَةً مِّنْ عِندِنَا وَ عَلَّمْنَاهُ مِن لَّدُنَّا عِلْمًا(65)
قَالَ لَهُ مُوسىَ هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلىَ أَن تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْدًا(66)
قَالَ إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِىَ صَبرًْا(67)
وَ كَيْفَ تَصْبرُِ عَلىَ مَا لَمْ تحُِطْ بِهِ خُبرًْا(68)كهف
قَالَ سَتَجِدُنىِ إِن شَاءَ اللَّهُ صَابِرًا وَ لَا أَعْصىِ لَكَ أَمْرًا(69)
قَالَ فَإِنِ اتَّبَعْتَنىِ فَلَا تَسَْلْنىِ عَن شىَْءٍ حَتىَّ أُحْدِثَ لَكَ مِنْهُ ذِكْرًا(70)
فَانطَلَقَا حَتىَّ إِذَا رَكِبَا فىِ السَّفِينَةِ خَرَقَهَا قَالَ أَ خَرَقْتهََا لِتُغْرِقَ أَهْلَهَا لَقَدْ جِئْتَ شَيًْا إِمْرًا(71)
قَالَ أَ لَمْ أَقُلْ إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِىَ صَبرًْا(72)
قَالَ لَا تُؤَاخِذْنىِ بِمَا نَسِيتُ وَ لَا تُرْهِقْنىِ مِنْ أَمْرِى عُسرًْا(73)كهف
فَانطَلَقَا حَتىَّ إِذَا لَقِيَا غُلَامًا فَقَتَلَهُ قَالَ أَ قَتَلْتَ نَفْسًا زَكِيَّةَ بِغَيرِْ نَفْسٍ لَّقَدْ جِئْتَ شَيًْا نُّكْرًا(74)
* قَالَ أَ لَمْ أَقُل لَّكَ إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِىَ صَبرًْا(75)
قَالَ إِن سَأَلْتُكَ عَن شىَْءِ بَعْدَهَا فَلَا تُصَاحِبْنىِ قَدْ بَلَغْتَ مِن لَّدُنىِّ عُذْرًا(76)
فَانطَلَقَا حَتىَّ إِذَا أَتَيَا أَهْلَ قَرْيَةٍ اسْتَطْعَمَا أَهْلَهَا فَأَبَوْاْ أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارًا يُرِيدُ أَن يَنقَضَّ فَأَقَامَهُ قَالَ لَوْ شِئْتَ لَتَّخَذْتَ عَلَيْهِ أَجْرًا(77)
قَالَ هَاذَا فِرَاقُ بَيْنىِ وَ بَيْنِكَ سَأُنَبِّئُكَ بِتَأْوِيلِ مَا لَمْ تَسْتَطِع عَّلَيْهِ صَبرًْا(78)
أَمَّا السَّفِينَةُ فَكاَنَتْ لِمَسَاكِينَ يَعْمَلُونَ فىِ الْبَحْرِ فَأَرَدتُّ أَنْ أَعِيبهََا وَ كاَنَ وَرَاءَهُم مَّلِكٌ يَأْخُذُ كلَُّ سَفِينَةٍ غَصْبًا(79)
وَ أَمَّا الْغُلَامُ فَكاَنَ أَبَوَاهُ مُؤْمِنَينِْ فَخَشِينَا أَن يُرْهِقَهُمَا طُغْيَانًا وَ كُفْرًا(80)
فَأَرَدْنَا أَن يُبْدِلَهُمَا رَبهُُّمَا خَيرًْا مِّنْهُ زَكَوةً وَ أَقْرَبَ رُحمًْا(81)
وَ أَمَّا الجِْدَارُ فَكاَنَ لِغُلَامَينِْ يَتِيمَينِْ فىِ الْمَدِينَةِ وَ كاَنَ تحَْتَهُ كَنزٌ لَّهُمَا وَ كاَنَ أَبُوهُمَا صَلِحًا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبْلُغَا أَشُدَّهُمَا وَ يَسْتَخْرِجَا كَنزَهُمَا رَحْمَةً مِّن رَّبِّكَ وَ مَا فَعَلْتُهُ عَنْ أَمْرِى ذَالِكَ تَأْوِيلُ مَا لَمْ تَسْطِع عَّلَيْهِ صَبرًْا(82)كهف
در آنجا بديدند خود آشكار يكى بنده خاص پروردگار
كه خود رحمتى خاص يكتا خدا بر آن بنده خوب كردى عطا
همينسان ز علم الهى بر او بداديم سرچشمههايى نكو (65)
چو موسى ورا ديد لب برگشاد كه اى خضر اى مرد نيكونهاد
اگر من سرِ خدمت آرم به پيش به من خواهىآموخت از علم خويش (66)
بفرمود خضر نبى در جواب كه هستى تو بىصبر و آرام و تاب (67)
چگونه توانى تو صبرى گران به چيزى كه آگه نباشى از آن (68)
دگر باره موسى بگفتا چنين كه با لطف پروردگار مهين
كنم صبر در حد منظور تو تخلف نورزم ز دستور تو (69)
دگر باره عالم بگفتا به وى اگر تابع من بگشتى ز پى
بر آنچه نمايم در اثناى حال مبادا كه هرگز نمايى سئوال
كه تا وقتى آيد كه من خويشتن ترا سازم آگاه از آن سخن (70)
نهادند آندو قدم در گذار به كشتى نشستند آنگه دو يار
پس از مدتى خضر كشتى شكست چنين گفت موساى يزدانپرست
تو كشتى شكستى كنون اهل آن بگردند غرقه در اين بيكران
نمودى تو اين كار بسيار زشت ندانم چه خواهد شدن سرنوشت (71)
بفرمود عالم كزين پيش من مگر خود نگفتم ترا اين سخن
كه هرگز نورزى صبورى به كار به بىطاقتى سخت هستى دچار (72)
بگفتا ز من بگذر اى مردِ راد كه شرط خودم را ببُردم ز ياد
نفرماى من را تكاليف سخت كه قادر نباشم بر آن، نيكبخت (73)
پذيرفت خضر و دگر باره باز برفتند با هم به راهى دراز
رسيدند در راه بر يك پسر كه عالم ورا كُشت بى دردسر
دگر باره موسى بگفتا كه واى چگونه ترا آمد اين فكر و راى
بكُشتى كسى را كه بُد بىگناه همانا نمودى تو كارى تباه (74)
ترجمه قرآن(مجد)، متن، ص: 302
بگفتا، نگفتم ترا نيكمرد كه هرگز صبورى نخواهى تو كرد (75)
چنين گفت موسى چو اين را شنيد لب از حسرت خود به دندان گزيد
اگر بار ديگر كنم گفتگو نهم خوان اعراض را روبرو
از آن پس مگو هيچ با من سخن كه عذرت درست است در ترك من (76)
دگر باره گشتند با هم روان گزيدند در قريهاى آشيان
همى خواستندى ز مردم غذا ولى خلق كردند از آن ابا
از آن شهر رفتند با هم برون نماندند ديگر در آنجا فزون
به دروازه ديدند در پيش رو كه ديوار خواهد بيايد فرو
چو كردند ديوار آن را درست دگر باره موسى بلغزيد سست
بگفتا چو دادى به خود زحمتى پس ايكاش مىخواستى اجرتى
كه با آن خريديم قوت و غذا طعامى گرفتيم بهر بقا (77)
پس آنگاه پاسخ بدينسان شنيد كه ديگر رفاقت به پايان رسيد
بگويم ترا سرّ اعمال خود كه صابر نبودى بر آنچه كه بُد (78)
نخستين بگويم ز كشتى سخن كه دانى چه بودست منظور من
همه صاحبانش بُدندى فقير به چنگال محنت بسختى اسير
چو كشتى همى بود اسباب نان بجستند روزى خود را از آن
اگر كشتى از عيب بودى بدور گرفتيش سلطان دوران به زور
خرابش نمودم كه وى را دگر نباشد به كشتى آنها نظر (79)
پسر را بكشتم بريدم سرش چو بودند مومن پدر مادرش
بترسيدم از آنكه اين يك پسر كشاند سوى كفر، مادر پدر (80)
مرا بود ميلى كه يكتا خدا كند طفل بهتر بر آنها عطا
كه باشد نكوكارتر آن پسر بكار آيد از بهر مادر پدر (81)
چو ديدم كه ديوار گرديده سست بدين علت آن را نمودم درست
كه زيرش نهان بود گنجى گران كه از دو يتيم است ميراث آن
پدرشان كه از دام دنيا برست نكوكار بودى و يزدانپرست
خدا خواست تا آن دو طفل صغير بگردند بالغ، بزرگ و كبير
بيارند گنج نهان را برون كه لطف خداوند باشد فزون
نكردم من اين كارها را ز خود كه از سوى يزدان مرا وحى شد
بلى اين بود باطن كارها نبودى تو صابر به كردارها (82)
=================
35آدم گوشتي بي استخوان
وَ لَقَدْ فَتَنَّا سُلَيْمَانَ وَ أَلْقَيْنَا عَلىَ كُرْسِيِّهِ جَسَدًا ثمَُّ أَنَابَ(34)ص
همى خواست يكتا خداى جهان كه سازد سليمان خود، امتحان
بدان امتحانى كه بايد رسد فكنديم در تخت او يك جسد
چو اين صحنه را ديد آن نيكمرد به درگاه اللَّه بس توبه كرد (34)
[توضيح: حضرت سليمان زنان و كنيزان بسيار داشت روزى گفت كه امشب نزد تمام زنها مىروم و با آنها مقاربت مىكنم تا از هر يك پسرى داشته باشم حضرت سليمان از غرور سلطنت اين سخن را گفته به مشيت الهى حواله ننمود از هيچ يك از زنان اولاد نشده مگر از يكى كه يك پارچه گوشت متولد شد سليمان متنبه شد از سخن خود پشيمان گشته به مقام توبه برآمد چنان كه خداوند تعالى ضمن آيه كريمه خبر مىدهد.]
=================
36باد واجنه (خوب وبد) درتسخير تو
قَالَ رَبِّ اغْفِرْ لىِ وَ هَبْ لىِ مُلْكاً لَّا يَنبَغِى لِأَحَدٍ مِّن بَعْدِى إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ(35)
فَسَخَّرْنَا لَهُ الرِّيحَ تجَْرِى بِأَمْرِهِ رُخَاءً حَيْثُ أَصَابَ(36)
وَ الشَّيَاطِينَ كلَُّ بَنَّاءٍ وَ غَوَّاصٍ(37)
وَ ءَاخَرِينَ مُقَرَّنِينَ فىِ الْأَصْفَادِ(38)ص
هَاذَا عَطَاؤُنَا فَامْنُنْ أَوْ أَمْسِكْ بِغَيرِْ حِسَابٍ(39)
وَ إِنَّ لَهُ عِندَنَا لَزُلْفَى وَ حُسْنَ مََابٍ(40)ص
بگفتا ز من درگذر اى خدا مرا ملك شاهى بفرما عطا
كه از بعد من هيچگاهى بشر بر اين كار لايق نباشد دگر
همانا تو وهابى اى كردگار ببخشى همه چيز در روزگار (35)
به او باد را داد رب جهان كه هر جا بخواهد بگردد روان (36)
بياورد ديوان به تسخير او كه غواص بودند و بنّا، نكو (37)
دگر اهرمنهاى گمراه را كه گمراه كردند خلق خدا
به دست سليمان خدا حكم راند به زنجير تنبيه و در غل كشاند (38)
بگفتيم اين سلطنت زآن ماست كه اعطا شده بر تو از كبرياست
به هر كس بخواهى ببخشا ز مال بكن منع از هر كه خواهى تو حال (39)
سليمان مقرب بود نزد ما كه بسيار نيكوست نزد خدا (40)
==============
37شتر از كوه امد
قَالَ يَقَوْمِ أَ رَءَيْتُمْ إِن كُنتُ عَلىَ بَيِّنَةٍ مِّن رَّبىِّ وَ ءَاتَئنىِ مِنْهُ رَحْمَةً فَمَن يَنصُرُنىِ مِنَ اللَّهِ إِنْ عَصَيْتُهُ فَمَا تَزِيدُونَنىِ غَيرَْ تَخْسِيرٍ(63)هود
وَ يَقَوْمِ هَذِهِ نَاقَةُ اللَّهِ لَكُمْ ءَايَةً فَذَرُوهَا تَأْكُلْ فىِ أَرْضِ اللَّهِ وَ لَا تَمَسُّوهَا بِسُوءٍ فَيَأْخُذَكمُْ عَذَابٌ قَرِيبٌ(64)
فَعَقَرُوهَا فَقَالَ تَمَتَّعُواْ فىِ دَارِكُمْ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ ذَالِكَ وَعْدٌ غَيرُْ مَكْذُوبٍ(65)هود
بگفتا شما را چه بودست راى كه گوييد نَبْوَمْ رسول خداى
دليلى مرا هست اينك به دست دليلى كه از كردگار مَنَست
مرا او فرستاد با لطف خويش بسى رحمت خود به من كرد بيش
اگر سر بپيچم ز فرمان وى نمايم ره ناسپاسيش طى
چه كس از عذاب خداى جهان مرا مىدهد در زمانه امان
شما قوم بر من به غير از ضرر نخواهيد افزود چيزى دگر (63)
بفرمود اينك ز يكتا خدا دليلى است ناقه براى شما
نمائيد او را به حالش رها كه سازد در ارض الهى چرا
مكوشيد هر گز در آزار وى وگرنه عذابى بيايد ز پى (64)
پس آن قوم نگرفت پندش به گوش بكردند پى ناقه را شد خموش
پس آنگاه صالح زبان برگشاد بر ايشان به قهر خدا وعده داد
بمانيد در خانههاتان سه روز بيايد پس از آن عذابى به سوز
كه اين وعده نَبْوَد دروغين سخن فرود آيد اين خشم بر مرد و زن (65)
=================
38موجهايى همچون كوه
وَ هِىَ تجَْرِى بِهِمْ فىِ مَوْجٍ كاَلْجِبَالِ وَ نَادَى نُوحٌ ابْنَهُ وَ كَانَ فىِ مَعْزِلٍ يَبُنىََّ ارْكَب مَّعَنَا وَ لَا تَكُن مَّعَ الْكَافِرِينَ(42)هود
به دريايى از موجهايى چو كوه شناور شد آن كشتى باشكوه
در آن حال از راه لطف و صفا بزد نوح فرزند خود را صدا
به كشتى نشين و به من دِه تو دست نباشى تو با كافران همنشست (42)
==============
39كوهها هم زيراب رفت
قَالَ سََاوِى إِلىَ جَبَلٍ يَعْصِمُنىِ مِنَ الْمَاءِ قَالَ لَا عَاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِلَّا مَن رَّحِمَ وَ حَالَ بَيْنهَُمَا الْمَوْجُ فَكاَنَ مِنَ الْمُغْرَقِينَ(43)هود
وَ قِيلَ يَأَرْضُ ابْلَعِى مَاءَكِ وَ يَسَمَاءُ أَقْلِعِى وَ غِيضَ الْمَاءُ وَ قُضىَِ الْأَمْرُ وَ اسْتَوَتْ عَلىَ الجُْودِىِّ وَ قِيلَ بُعْدًا لِّلْقَوْمِ الظَّلِمِينَ(44)هود
بگفتا پسر، مىروم روى كوه نيارد مرا اين خطر در ستوه
بگفتا كه امروز راه فرار ندارد كس از قهر پروردگار
مگر آنكه رحمت نمايد خدا زگرداب وحشت بگردد رها
بگفت اين سخن را و موجى گران جدايى درافكندشان در ميان
پسر غرقه گرديد با كافران چو او بود در زمره منكران (43)
زمين را بيامد از ايزد خطاب هماكنون فرو بر، به خود موج آب
بر آن آسمان گفته آمد سُخن كه باران خود را دگر قطع كن
به يك لحظه دريا بشد خشك و سفت قضاى خداوند صورت گرفت
بجا ماند كشتى به كوه جودى دگر عمر آن ظالمان گشت طى (44)
=================
40بوى يوسف از فرسنكها دورتر
اذْهَبُواْ بِقَمِيصىِ هَاذَا فَأَلْقُوهُ عَلىَ وَجْهِ أَبىِ يَأْتِ بَصِيرًا وَ أْتُونىِ بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ(93)يوسف
وَ لَمَّا فَصَلَتِ الْعِيرُ قَالَ أَبُوهُمْ إِنىِّ لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ لَوْ لَا أَن تُفَنِّدُونِ(94)يوسف
چو از مصر آمد برون كاروان بگرديد بر سوى كنعان روان
بفرمود يعقوب نيكومنش نسازيد گر خود مرا سرزنش
بگويم شما را كز آن كاروان كنون بوى يوسف بيايد به جان (94)
=================
41اتش وسوختن باغ بجهت انفاق نكردن
إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصحَْابَ الجَْنَّةِ إِذْ أَقْسَمُواْ لَيَصْرِمُنهََّا مُصْبِحِينَ(17)قلم
وَ لَا يَسْتَثْنُونَ(18)
فَطَافَ عَلَيهَْا طَائفٌ مِّن رَّبِّكَ وَ هُمْ نَائمُونَ(19)
فَأَصْبَحَتْ كاَلصَّرِيمِ(20)
فَتَنَادَوْاْ مُصْبِحِينَ(21)
أَنِ اغْدُواْ عَلىَ حَرْثِكمُْ إِن كُنتُمْ صَارِمِينَ(22)قلم
فَانطَلَقُواْ وَ هُمْ يَتَخَافَتُونَ(23)
أَن لَّا يَدْخُلَنهََّا الْيَوْمَ عَلَيْكمُ مِّسْكِينٌ(24)
وَ غَدَوْاْ عَلىَ حَرْدٍ قَادِرِينَ(25)
فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُواْ إِنَّا لَضَالُّونَ(26)
بَلْ نحَْنُ محَْرُومُونَ(27)
قَالَ أَوْسَطُهُمْ أَ لَمْ أَقُل لَّكمُْ لَوْ لَا تُسَبِّحُونَ(28)
قَالُواْ سُبْحَانَ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ(29)
فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلىَ بَعْضٍ يَتَلَاوَمُونَ(30)
قَالُواْ يَاوَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا طَاغِينَ(31)قلم
همه كافران را دچار بلا نماييم در رنج و غم مبتلا
كسانى كه اوصافشان برگذشت نكردند از هيچ چيزى گذشت (18)
از اينرو همان شب به هنگام خواب ز يزدان بر آن باغ آمد عذاب (19)
همه نخلهايش به وقت پگاه چو خاكسترى گشت يكسر سياه (20)
چو شد صبح آمد از ايشان ندا نمودند خود همدگر را صدا (21)
كه گر ميوه خواهيد از بوستان بدانسو بپوئيم اى دوستان (22)
بدانسوى رفتند آن انجمن بگفتند آهسته با هم سخن (23)
كه هشيار باشيد امروز هان فقيرى نگردد بدينسو روان (24)
برفتند در باغ با شور و شوق به عزمى توانا و سرشار ذوق (25)
بدانحال ديدند باغ نعم بگفتند با خويش از فرط غم
كه گويا كه ما راه گم كردهايم (26) نصيبى از آن باغ نابردهايم (27)
بگفتا رئيس گروه اين سخن نگفتم مگر با شما فاش من
بگفتند پاكست پروردگار بكرديم بر خويش ظلم آشكار (29)
بكردند آنگه، نگه سوى هم ملامت بكردند هم را دژم (30)
بگفتند صد واى بادا به ما كه بوديم سركش ز راه خدا (31)
================
جنبنده اي اززمين خارج ميشود وبامردم سخن ميگويد
وَ إِذا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كانُوا بِآياتِنا لا يُوقِنُونَ (82)نمل
82- (يا محمد) زمانى كه وعده خداوند تعالى درباره وقوع قيامت عملى شد همان طور كه نوع بشر را از زمين خارج ساخته حيات داديم هم چنان از براى آنها از زمين (دابه) مخلوق صاحب حيات متحرك بيرون آوريم آن صاحب حيات از طرف ما به اهل محشر مىگويند، خداوند تعالى مىفرمايد انسان به آيات و معجزاتى كه به وسيله پيغمبران اعزامى از طرف ما فرستاده شده بود يقين نكرده امروز (قيامت) را منكر مىشدند الحال چگونه بود و عدهاى به آنها داده شده بود آيا واقع شد يا نه؟
8041/ [1]- محمد بن يعقوب: عن محمد بن يحيى، و أحمد بن محمد، جميعا، عن محمد بن الحسن، عن علي بن حسان، قال: حدثني أبو عبد الله الرياحي، عن أبي الصامت الحلواني، عن أبي جعفر (عليه السلام)، قال: «قال أمير المؤمنين (عليه السلام): أنا قسيم الله بين الجنة و النار، لا يدخلهما داخل إلا على حد قسمتي، و أنا الفاروق الأكبر «1»، و أنا الإمام لمن بعدي، و المؤدي عمن كان قبلي، لا يتقدمني أحد إلا أحمد (صلى الله عليه و آله)، و إني و إياه لعلى سبيل واحد، إلا أنه هو المدعو باسمه، و لقد أعطيت الست، علم المنايا و البلايا، و الوصايا، و فصل الخطاب، و إني لصاحب الكرات و دولة الدول، و إني لصاحب العصا و الميسم، و الدابة التي تكلم الناس».
تفسير قمى، ج2، ص: 131
لعمار بن ياسر يا أبا اليقظان آية في كتاب الله قد أفسدت قلبي و شككتني قال عمار و أي آية هي قال قول الله: وَ إِذا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الْأَرْضِ، الآية فأي دابة هي قال عمار و الله ما أجلس و لا آكل و لا أشرب حتى أريكها: فجاء عمار مع الرجل إلى أمير المؤمنين ع و هو يأكل تمرا و زبدا، فقال له يا أبا اليقظان هلم فجلس عمار و أقبل يأكل معه، فتعجب الرجل منه، فلما قام عمار قال له الرجل سبحان الله يا أبا اليقظان حلفت أنك لا تأكل و لا تشرب و لا تجلس حتى ترينيها، قال عمار قد أريتكها إن كنت تعقل